پیش نمایشی از پاورپوینت تشبیه و ارکان ان
برای دسترسی به سایر پاورپوینت ها روی دکمه آبی رنگ کلیک کنید
پاورپوینت دانشجوی
قسمتی از متن پاورپوینت تشبیه و ارکان ان
•تـشبیه
آن است که کسی یا چیزی را از لحاظ داشتن صفتی به کسی یا چیز دیگر که ان صفت را به حد کمال دارد یا به داشتن آن معروف است مانند کنیم.
مثـال:
موی او چون برف سفید بود. موی او در سفید بودن به برف تشبیه شده است.
هر تشبیه دارای چهار رکن یا پایه است :
1- مشبه : کلمه ای که آن را به کلمه ای دیگر تشبیه می کنیم .
2- مشبه به : کلمه ای که کلمه ی دیگر به آن تشبیه می شود .
3- ادات تشبیه : کلمات یا واژه هایی هستند که نشان دهنده ی پیوند شباهت می باشند و عبارتنداز : همچون ، چون ، مثل ، مانند ، به سان ، شبیه ، نظیر ، همانند و …
4- وجه شبه : صفت یا ویژگی مشترک بیت مشبه و مشبه به می باشد . ( دلیل شباهت )
مثال
رزمندگان چون کوه مقاوم بودند
رزمندگان:مشبه چون:ادات تشبیه کوه:مشبه به مقاوم بودند:وجه شبه
نکته: گاهی در تشبیه,ادات تشبیه و وجه شبه حذف میشود.
مانند:
مثل قد سرو _صورت ماه_دریای عشق
قد به سرو_صورت به ماه و عشق به دریا تشبیه شده اند.
برای شناخت بیشتر و بهتر تشبیه توجه به این نکات لازم است :
الف ) وجه شبه معمولاً باید در مشابه به بارزتر ومشخص تر باشد
( چراغ مثل خورشید می درخشد ، نه آنکه:خورشید مثل چراغ بود )
ب ) برای فهم یک تشبیه باید به سراغ (( مشبه به )) رفت که مهم ترین پایه تشبیه است زیرا وجه شبه از آن استنباط می شود .
ج) مشبه و مشبه به طرفین تشبیه نام دارند و در تمام تشبیهات حضور دارند اما ادات و وجه شبه می توانند حذف شوند .
د ) حذف وجه شبه و ادات تشبیه سبب تلاش ذهنی و لذت ادبی بیشتر می گردد .
هـ ) تشبیه مشروط بر این است که آن مانندگی یا تشابه ، مبتنی بر کذب یا حداقل دروغ نما باشد یعنی با اغراق همراه باشد این ما هستیم که این شباهت را ادعا و برقرار می کنیم . تشبیه باعث اعجاب می شود وکسی به مفاد آن باور ندارد .
مثلاً جملاتی مانند :
او مثل سرو است ! یا : او مثل برق رفت ! تشبیه اند اما جمله ای چون نفت مثل بنزین است ، تشبیهی نیست .
و ) و نکته آخر این که وجه شبه در هر مورد آن صفتی است که منظور گوینده باشد ؛
از باب مثال ممکن است شخص منافق یا دو رو را به گل به جهت پشت و روی دو گانه گل ، و رخسار زیبا را هم به گل ، به سبب زیبایی آن ، تشبیه کنند اما روشن است که وجه شبه را در این دو مورد ، با یکدیگر تفاوت بسیار دارد .
برای بهتر فهمیدن اضافه تشبیهی به این مصراع رودکی توجه کنید :
دانش اندر دل چراغ رو شن است
دانش در روشن کردن دل مانند چراغ در راه است ، دانش مانند چراغ است ، دانش چراغ است چراغ دانش ؛ که یک اضافه تشبیهی است و نمونه های این گونه تشبیه فراوان است .
مانند : اقلیم وجود – محبس تن – درخت علم – ابر لطف – دفتر عمر
مراعات نظیر (تناسب)
از متداول ترین آرایه های ادبی در ادبیات کلاسیک و معاصربه شمار می آید و آن عبارت است از آوردن دو یا چند واژه در یک بیت یا عبارت که در خارج از آن بیت نیز رابطه ای خاص میان آن ها برقرار باشد.
مثال
حافظ از باد خزان در چمن دهر مرنج … فکرمعقول بفرماگل بی خار کجاست
همگی کلمات رنگ شده مراعات نظیر در همراهی واژه ها دارد .
سر نیزه و نام من مرگ توست … سرت را بباید زتن دست شست
مراعات نظیر و از نظر همراهی کلمات با هم تناسب دارند .
