تحقیق آماده اثر روانشناختی و اجتماعی رسانه بر رفتار کودک

چکیده

هدف، بررسی نقش رسانه ها در فرایند پرورش فکری و رفتاری کودکان و نوجوانان به عنوان مخاطبین رسانه با تاثیر قابل توجه بر نگرش های آنان می‌تواند اثرگذار باشد قابل تأمل می باشد.

امروزه رسانه‌ها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در انتقال و گسترش فرهنگ و علم … برای جامعه بشری با سرعت زیاد محسوب شده اند. رسانه ها شامل: رادیو، تلویزیون، سینما، رایانه، ماهواره، اینترنت و مجلات و نشریات فعالانه در عصر حاضر در تکاپوی انتقال در تلاشند.

آن دسته از رسانه هایی که دیداری و شنیداری هستند، بمراتب تأثیرشان بیشتر در متقاعد سازی باورها نفوذ پذیر شده‌اند.

با تعریفی از مفهوم رسانه می‌توان اینطور تعریف کرد، مجموعه ابزاری که مورد توجه تعداد کثیری قرار گرفته و وسیله ارتباط جمعی در انتقال فرهنگ و افکار می باشد.

رسانه ها جزو جدایی ناپذیر زندگی ما شده اند، اطلاعات خبری، آموزشی، تبلیغی، سرگرمی، علمی و … را با شیوه های هنری تزریق نمودن بر باورهای مردم و … را با شیوه های هنری تزریق نمودن بر باورهای مردم و نگرش آنان نقش بسزایی دارند.

البته همه آنان به یک میزان از قدرت کافی برخوردار نیستند و آثار همه آنان به یک اندازه ماندگاری و دوام ندارد و به لحاظ ویژگی هایشان اثرات متفاوتی بر اذهان و الواح وجودی می گذارند و کارکرد خود را به عناوین مختلف نشان می‌دهند و با جذابیت های خاص – نقطه‌ای در فریب و شکار و یا هدایت و رشد و کمال به عنوان صنعتی تجاری و یا ابزاری در انسان سازی فعالند.

رسانه تلویزیون ابزاری در دسترس عام و رسانه ای ترکیبی موثر در یادگیری با فوایدی ارزان برای مخاطبان خود از جمله کودکان تا حدی موفق تر عمل کرده است.

تلویزیون همانند سایر رسانه های صوتی و تصویری با ارائه برنامه‌های خود قوی تر می تواند در رقابت با سایر رسانه های صوتی و تصویری عمل کند.

جاذبه های نوظهور اینترنت در عصر جدید به همان مقدار که در سرعت رشد فناوری اطلاعات موثر بوده و جذب مخاطب فراوان نموده، چالش های وحشتناک را هم میسر ساخته. کودکان و نوجوانان به لحاظ خاصیت سنی خود و اکتیو بودنشان با مصارف غذایی صنعتی فراوان سبب فعال تر بودنشان در ذهن و جسم با ورود به این حوزه انتخابگری جدی بوده و از صدمات در تاثیری گیری این رسانه بدور نبوده اند.

در نظریه لذت، بلومر کنز معتقدند که مردم به شیوه های متعدد از رسانه ها استفاده می کنند به عقیده آنان دلایل بسیاری برای استفاده کنندگان رسانه ها  بعنوان کاربران رسانه‌ها وجود دارد و کاربران آزادانه تصمیم می‌گیرند که چگونه از رسانه ها استفاده و متأثر شوند.

آیا استفاده از این ابزار و گنجانده شدن تمامی آموزه ها برای کاربران آگاهانه انجام می‌گیرد؟

آیا تاثیر از شبکه رسانه‌ای با این همه موج مخاطبین و از دست ندادن آن ارزش قربانی دارد که سیستم نظارتی نداشته باشد؟ “در سطح جهانی” و البته میزان مشکل دهی ذائقه ها در انتخاب ها بسته به تربیت آموزشی فرهنگ، اخلاق، مذهب، در افراد متفاوت است، اما آثار اجتماعی رسانه ای در سطح جهانی را در مشکل دهی به رفتارهای هنجار از ناهنجار روزافزون با قدرت های کنترلی در محدودیت اعمال قانون باید قرار داد.

مقدمه:

کودکان مقلّدانی فوق العاده هستند؛ وقتی به آنها فرصت لازم داده شود، می‌کوشند از آنچه دیده اند تقلید کنند و سرمشق بگیرند. «آلبرت بندورا»

پژوهشگران در علم روانشناسی با مطالعات خود ثابت کرده‌اند عوامل موثر از محیط در یادگیری نقش به سزایی دارد. نظریه رفتاری پاولفی واسکینر از محرکات در تحریکات و پاسخ دهی به آن و عوامل تقویتی در تکرار از مشاهده و تقلید و همانندسازی در نظریه یادگیری اجتماعی بندورا از آموزشی صوتی و تصویری را تاکید می‌کند.

لذا رسانه‌ها به عنوان ابزاری انتقالی در آموزش ها در سلامت روان خانواده و تحکیم آن و ثبات سلامت اجتماعی جامعه نقش کلیدی دارند. امروزه به خانواده سالاری نقش آن کم رنگ شده و رسانه سالاری جایگزین آن شده است.

رسانه و مفاهیم پرداختی آن را چه کسی به عنوان خوراک تزریق می‌کند؟

تئوریسین ها در اتاق فکر در حوزه های مختلف در ایجاد نگرش های جدید برای مخاطبین خود در راستای منافع صاحبان کالا ودول مختلف و … به عنوان وسیله ای در تعامل در مشکل دهی قدرت شناختی و هوش و نبوغ فعالند.

مخاطبین کوچک برای تمام فعالیت‌های خود نیاز به توانمندی روحی و جسمی دارند.

باید باورهای درستی در چارچوب فرهنگی و متناسب در تخیل کودک فراهم ساخت تا به غفلت نیفتند و القای یک تفکر غلط و با روش غلط در هر یک از زمینه های رفتاری می تواند به آسیب های جدی روانی منجر شود و باید در سلامت این امر رسانه‌ها نقش سلامت دهی را در طرح نیازها و خواسته ها فراهم نمایند و الگویابی های مثمر ثمر در شکوفایی آنان نقش می بندد .

امید است این گزیده مطالب نوشتار تحقیقی پیرامون این موضوع ارائه شده در پیش روی مطالعه شما، مطلوب و مورد نظر واقع شود . اثر روانشناختی و اجتماعی رسانه بر رفتار کودک

انواع یادگیری از راه مشاهده :

مهمترین نظریه پرداز از نظریه یادگیری اجتماعی نظریه آلبرت بندورا میباشد .

او معتقد است ، یادگیرنده از طریق مشاهده به یادگیری می پردازد . چنانچه رفتار الگو را مشاهده گر سرمشق بگیرد و در عمل خود تقویت و یا تنبیه شود در رفتار او تاثیر خواهد گذاشت و همچنین افزایش و یا کاهش و بی توجهی در تکرار و تقویت مثبت و منفی در خاموشی رفتار هم موثر است.

ولذا او یادگیری را از راه مشاهده به چهار مرحله تقسیم کرده است.

ا- مرحله توجهی

۲- مرحله به یادسپاری

3- مرحله باز آفرینی

4- مرحله انگیزشی

با توجه به نظریه پردازان صاحب نظر از آزمایشات و نتایج آزمونهای بدست آمده میتوان گفت: یادگیری نتیجه واکنش رفتار اعم از مطلوب و یا نامطلوب است.

با مشاهده رفتار و به یادسپاری و تکرار و تقلید رفتار از دیگران در پذیرش آگاهانه و یا نا آگاهان انگیزشی در ساخت و ساز انجام عمل خواهد داشت.

تغییر رفتار و یا تکرار رفتار معلول علتهایی است و عوامل متعدد در یادگیری دخالت دارند این مقاله با نمونه گیری و آمار از تعداد ۵۰ نفر کودکان در حدود سنی 5-11 سال از منطقه ۱۷ به دو گروه تقسیم بندی شده به نوع خوشه ای مورد آزمون رفتاری قرار گرفته اند.

با ارائه دلائل علمی از دیدگاه کارشناسان مطالبی ارائه شده و امید است با مطالعه و بیان علمی و عقیدتی که الهام گرفته از عقاید مذهبی بوده برای خوانندگان مفید واقع شود.

شناخت سنین رفتاری کودک :

اولین کانال گیرندگی در موجود (گوش) و اولین دستگاه ضبط کننده (چشم ) و اولین وسیله بخش یادگیری ها زبان است و آدمی مرحله برتری در یادگیری ها دارد که آن تعمق است.

روشن است كانون اوليه در کودک انسان خانه و محیط أنس او و نزدیکانش بیشتر میباشد . و اولین تجربه مثبت او حس امنیت و حس محبت، احترام، نرمی در واکنش ها و… خواهد بود.

کودک در سن 3-4 سالگی بسیار کنجکاو و پرسشگر از محیط خود است . خود مداری در عین همانند سازی . از تخیلات خود ، از دیده ها و شنیده ها داستانسرایی دیگری می کند و به آن رنگ و نما می بخشد هرچند که او قصد دروغگویی ندارد، ولی بزرگ نمایی و مبالغه گویی جهت ابراز وجود و پذیرفتگی وی است و کوشش دارد خود را بنمایاند.

و در این طريق وظیفه گفتاری و نقشهای والدین به مراتب در صیقل دادن و جهت مثبت دادن مهم تر است و پر تحرکی و بی تابی و بدون طاقت بودن او در کار و تنوع طلبی و شاید برای بزرگترها پر دردسر باشد و اینجاست که نقش واکنش منفی و عدم طاقت پذیرش دیگران و عدم تحمل و اعتراضات گفتاری مثل خسته شدم ، اعصابم خرد شده ، و… در او تاثیر گزارده و به تقلید می پردازد و در بازیهای کودکان خود به آن اعمال را می نمایاند.

به بازیهای خیالی خود جان می بخشد و رفتار یاد گرفته را در آنها به شکل واقعی نقش می دهد و او در اثر کنش های اجتماعی یا به عبارت دیگر با قرار گرفتن در فراگرد فعالیتها و تجربه های اجتماعی در زمینه تشکل به رشد خود دست می یابد.

در اخبار مذهبی و روایات مربوطه آمده که کودکان و دانایان بی زبان و مشاهده گران بی صدا هستند و پدر و مادر و نزدیکان در کنار کودک باید مراقب گفتار و رفتار خود باشند و با احترام و اخلاص و محبت و صفا در رفتار و زبان عمل نمایند ، زیرا فرزندانشان نظاره گران مستقيم و آموزشیاران فردایند.

نقش پذیری کودک :

با گسترش چشم انداز تجربه ها و کودک به تقلید رفتاراشخاص همانطور که در قبل ذكرشد می پردازد. بازیهای خود را بر اساس الگو ها و قهرمانان و موفقان قابل طرح که برای او جالب است شکل میدهد،مثل: نقش یک پلیس در جامعه ، پدر و مادر خود ، راننده ، مربی مهدکودک مهربان . بنا، خلبان ، معلم، پزشک ، قهرمانان فیلمها و … را بازی میکند و آرزوی شغل آنان را دارد.

در بازیهای اولیه وی اگر چه شكل و قاعده خامی ظاهرا مشاهده نمیشود. ولی باید توجه داشت که نقش پذیری و قانون گرایی او در شغل آینده اگر مورد نظرش بوده باشد ، در اثر شکل گیری بازی دوران سني او بوده است بنابراین کودکی یک عارضه گذرا نیست صورتی از رشد موجودیت او می باشد.

تربیت کردن بطور کلی مفهوم روشنی دارد . « یعنی آماده ساختن ، رشد و آموزش و شکوفا ساختن » بنابراین در تعریف، تربیت کودک با توجه به قوانین رشد جسمانی و ذهنی در ساختن یک بزرگسال فردا، زمینه ساز و هدایت در قدرت انتخاب احسن باید برای او مورد نظر باشد.

یکی از ابعاد شخصیت فرد بعد اجتماعی آن، علاقه به جامعه و لذت بردن از زندگی جمعی و با گروه بودن است و با آنان به فعالیت پرداختن می باشد . و رفتار عکس آن هم نشانه عدم رشد اجتماعی به حساب می آید برای مثال : اگر کسی شرم از شرکت در جمع دارد و با هراس داشته باشد نشانه نقص به حساب می آید.

علی رغم اینکه دلایل موجه هم برای او مطرح باشد، عدم شرکت در جمع بخا طر شرم و هراس هم خود یک مشکلی دیگر است که به مشكلات طبیعی و بطور غیر طبیعی می افزاید ، ولی برای یک کودک خرد سال پذیرفتن معقولات مشکل است پس باید موانع مشکل را به کمک او برداشت آن مشکلات میتواند حس نقص جسمانی و گفتاری باشد .