راهنمای این مطلب
در این مطلب بلوغ زودرس در کودکان که بصورت ویدئویی برای والیدن گرامی آماده کرده ایم، قصد داریم نحوه درمان این اختلال و علائم آنرا به شما آموزش دهیم
سایت کودک الکترونیک به دنبال اگاهی دادن به والدین و پیدا کردن راه کارهای مناسب می باشد، پس با ما در ادامه همراه باشید
بخوانیم
بلوغ زودرس چیست؟ (precocious puberty)
زمانی که بدن کودک خیلی زود به بدن بزرگسالان (بلوغ) تبدیل می شود. وقتی بلوغ قبل از 8 سالگی در دختران و قبل از 9 سالگی در پسران شروع شود، بلوغ زودرس محسوب می شود.
که شامل رشد سریع استخوان ها و ماهیچه ها، تغییر در شکل و اندازه بدن و توسعه توانایی بدن برای تولید مثل است.
اغلب علت آن مشخص نیست. به ندرت، شرایط خاصی مانند عفونت ها، اختلالات هورمونی، تومورها، ناهنجاری های مغزی یا صدمات ممکن است باعث بلوغ زودرس شود. درمان بلوغ زودرس معمولاً شامل دارو برای به تاخیر انداختن رشد بیشتر است.
علائم
علائم و نشانه ها شامل ایجاد موارد زیر قبل از 8 سالگی در دختران و قبل از 9 سالگی در پسران است.
✔️ رشد سینه و اولین پریود در دختران
✔️ بزرگ شدن بیضه و آلت تناسلی، موهای صورت و عمیق شدن صدا در پسران
✔️ موهای ناحیه تناسلی یا زیر بغل
✔️ رشد سریع
✔️ آکنه
✔️ بوی بدن بزرگسالان
علل ایجاد بلوغ زودرس
برای درک اینکه چه چیزی باعث این پدیده در برخی از کودکان می شود، دانستن این نکته مفید است که مغز این فرآیند را، با تولید هورمونی به نام هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) شروع می کند.
هنگامی که این هورمون به غده هیپوفیز می رسد – یک غده کوچک لوبیایی شکل در پایه مغز شما – منجر به تولید هورمون های بیشتری در تخمدان ها برای زنان (استروژن) و بیضه ها برای مردان (تستوسترون) می شود.
استروژن در رشد و توسعه خصوصیات جنسی زنانه نقش دارد. تستوسترون مسئول رشد و توسعه خصوصیات جنسی مردانه است.
اینکه چرا این روند در برخی از کودکان زود شروع می شود بستگی به این دارد که آیا بلوغ زودرس مرکزی دارند یا بلوغ زودرس محیطی.
انواع
▪️ بلوغ زودرس مرکزی
علت این نوع بلوغ اغلب قابل شناسایی نیست.
در این نوع بلوغ ، فرآیند بلوغ خیلی زود شروع می شود. الگو و زمان بندی مراحل در فرآیند این نوع بلوغ طبیعی است. برای اکثر کودکان مبتلا به این بیماری، هیچ مشکل پزشکی زمینه ای و هیچ دلیل قابل شناسایی برای بلوغ زودرس وجود ندارد.
📌 در موارد نادر، بلوغ زودرس مرکزی ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
✔️ تومور در مغز یا نخاع (سیستم عصبی مرکزی)
✔️ نقص در مغز که در بدو تولد وجود دارد، مانند تجمع بیش از حد مایعات (هیدروسفالوس) یا تومور غیر سرطانی (هامارتوما)
✔️ تابش به مغز یا نخاع
✔️ آسیب به مغز یا نخاع
سندرم مککون آلبرایت – یک بیماری ژنتیکی نادر که بر استخوانها و رنگ پوست تأثیر میگذارد و باعث مشکلات هورمونی میشود.
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال – گروهی از اختلالات ژنتیکی شامل تولید غیر طبیعی هورمون توسط غدد فوق کلیوی
کم کاری تیروئید – وضعیتی که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی کند
▪️ بلوغ زودرس محیطی
استروژن یا تستوسترون در بدن کودک شما باعث این نوع بلوغ می شود.
بلوغ محیطی که کمتر رایج است، بدون دخالت هورمون در مغز شما (GnRH) رخ می دهد که به طور معمول شروع بلوغ را آغاز می کند. در عوض، علت ترشح استروژن یا تستوسترون در بدن به دلیل مشکلات مربوط به تخمدان ها، بیضه ها، غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز است.
📌 در دختران و پسران، موارد زیر ممکن است منجر به بلوغ زودرس محیطی شود:
تومور در غدد فوق کلیوی یا در غده هیپوفیز که استروژن یا تستوسترون آزاد می کند.
سندرم مککون آلبرایت، یک اختلال ژنتیکی نادر است که بر رنگ پوست و استخوانها تأثیر میگذارد و باعث مشکلات هورمونی میشود.
قرار گرفتن در معرض منابع خارجی استروژن یا تستوسترون، مانند کرم ها یا پمادها
در دختران، بلوغ محیطی نیز ممکن است با:
▪️ کیست های تخمدان
▪️ تومورهای تخمدان
در پسران، بلوغ محیطی نیز ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
▪️ تومور در سلول های سازنده اسپرم (سلول های زاینده) یا در سلول های سازنده تستوسترون (سلول های لیدیگ).
▪️ یک اختلال نادر به نام زودرس جنسی خانوادگی مستقل از گنادوتروپین، که به دلیل نقص در یک ژن ایجاد می شود، می تواند منجر به تولید زودرس تستوسترون در پسران، معمولا بین سنین 1 تا 4 شود.
دلایل و علت بلوغ زودرس در دختران شامل موارد زیر است:
مرکزی یا CPP: اصطلاح پزشکی برای اکثر موارد بلوغ زودرس، بلوغ زودرس مرکزی یا CPP است که در آن هیپوتالاموس و غدهٔ هیپوفیز زودتر از معمول فعال میشود و شروع به تولید هورمونها میکند. معمولاً علت پزشکی زمینهای برای این فعال شدن وجود ندارد و در واقع، بلوغ صرفاً به دلایلی که دانشمندان هنوز به طور کامل نمیدانند، زودتر شروع میشود.
برخی کارشناسان بر این باورند که ژنتیک ممکن است در بلوغ زودرس مرکزی نقش داشته باشد. دختران مادرانی که اولین پریود خود را در ۱۰ سالگی یا زودتر داشتند، احتمال بیشتری برای بلوغ زودرس مرکزی دارند. دیگر کارشناسان حدس میزنند که مواد شیمیایی موجود در محیط برای مثال، فتالاتها میتوانند باعث بلوغ زودرس مرکزی شوند، اما هیچ شواهد محکمی برای تأیید این نظریه وجود ندارد. حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از موارد بلوغ زودرس مرکزی ناشی از عارضههای پزشکی از جمله موارد زیر هستند:
- ضایعات مغزی یا نخاع
- مشکل ساختاری در مغز
- پرتودهی به دستگاه عصبی مرکزی برای درمان سرطان
- ناهنجاری ژنتیکی
- کمکاری تیروئید
محیطی یا PPP: هرچند بسیار نادرتر از بلوغ زودرس مرکزی است، بلوغ زودرس محیطی یا PPP نامیده میشود. در این وضعیت، تخمدانها یا غدد آدرنال زودتر از معمول شروع به ساخت هورمون میکنند. علل احتمالی بلوغ زودرس محیطی شامل موارد زیر است:
- کیست یا تومور تخمدان
- تومور غدهٔ آدرنال
- کمکاری غدهٔ تیروئید
- ناهنجاری ژنتیکی
- قرار گرفتن در معرض داروها، کرمها یا ژلهای هورمونی
چه زمانی برای بلوغ زودرس دختران باید با پزشک تماس گرفت؟
اگر دخترتان هفت ساله یا کوچکتر است و علائم بلوغ را نشان میدهد، حتماً موضوع را با پزشک کودک خود در میان بگذارید. جوانه زدن سینهها یا موی اندام تناسلی به تنهایی، الزاماً به این معنا نیست که بلوغ کامل آغاز شده و ممکن است چندین سال طول بکشد تا تمام هورمونهای ضروری برای بلوغ شروع به عمل کنند، اما اگر دیدید که سینههای دخترتان به سرعت طی دورهای چهار تا شش ماهه رشد کردند و او ناگهان بسیار بلندقدتر شده، مهم است که این موارد فوراً توسط پزشک بررسی شود.
علاوه بر معاینهٔ کودک و تصمیمگیری در مورد نیاز او به آزمایش یا درمان، این معاینه و ملاقات زمان مناسبی برای ارزیابی سلامت جسمی و روانی دخترتان توسط پزشک است. این ملاقات همچنین فرصتی به دخترتان میدهد که از کسی در حرفهٔ پزشکی و نه فقط مامان یا بابا در مورد بدنش سؤال کند و از آن خجالت نکشد. وقتی ما بدنمان را بشناسیم، دیگر از چیزی در مورد واقعیت فیزیولوژیک آن خجالت نخواهیم کشید و این نکتهای است که ما باید به دخترانمان یاد بدهیم.
عواملی که خطر بلوغ زودرس کودک را افزایش می دهند عبارتند از:
دختر بودن. احتمال بلوغ زودرس در دختران بسیار بیشتر(از پسران) است.
آفریقایی-آمریکایی بودن. به نظر می رسد بلوغ زودرس بیشتر از سایر نژادها بر آفریقایی-آمریکایی ها تأثیر می گذارد.
چاق بودن. کودکانی که به طور قابل توجهی اضافه وزن دارند، بیشتر در معرض خطر بلوغ زودرس هستند.
قرار گرفتن در معرض هورمون های جنسی. تماس با کرم یا پماد استروژن یا تستوسترون، یا سایر مواد حاوی این هورمون ها (مانند داروهای بزرگسالان یا مکمل های غذایی)، می تواند خطر بلوغ زودرس را در کودک شما افزایش دهد.
داشتن سایر شرایط پزشکی بلوغ زودرس ممکن است عارضهای از سندرم مککون-آلبرایت یا هیپرپلازی مادرزادی آدرنال باشد – شرایطی که شامل تولید غیرطبیعی هورمونهای مردانه (آندروژنها) میشود. در موارد نادر، بلوغ زودرس نیز ممکن است با کم کاری تیروئید همراه باشد.
دریافت پرتودرمانی از سیستم عصبی مرکزی. پرتودرمانی برای تومورها، لوسمی یا سایر شرایط می تواند خطر بلوغ زودرس را افزایش دهد.
عوارض احتمالی بلوغ زودرس عبارتند از:
▪️ قد کوتاه. کودکان مبتلا به بلوغ زودرس ممکن است در ابتدا به سرعت رشد کنند و در مقایسه با همسالان خود قد بلندی داشته باشند. اما، از آنجایی که استخوانهای آنها سریعتر از حد معمول بالغ میشوند، رشد آنها اغلب زودتر از حد معمول متوقف میشود. این می تواند باعث شود که آنها در بزرگسالی کوتاهتر از حد متوسط باشند. درمان زودهنگام بلوغ زودرس، به ویژه زمانی که در کودکان بسیار کم سن رخ می دهد، می تواند به رشد قد آنها در مقایسه با بدون درمان کمک کند.
▪️ مشکلات اجتماعی و عاطفی. دختران و پسرانی که مدتها قبل از همسالان خود به بلوغ میرسند، ممکن است نسبت به تغییراتی که در بدنشان رخ میدهد به شدت خودآگاه باشند. این ممکن است بر عزت نفس تأثیر بگذارد و خطر افسردگی یا سوء مصرف مواد را افزایش دهد.
جلوگیری
برخی از عوامل خطر بلوغ زودرس، مانند جنسیت و نژاد، قابل اجتناب نیستند. اما، کارهایی وجود دارد که می توانید برای کاهش شانس بلوغ زودرس کودکتان انجام دهید، از جمله:
دور نگه داشتن کودک از منابع خارجی استروژن و تستوسترون – مانند داروهای تجویزی برای بزرگسالان در خانه یا مکمل های غذایی حاوی استروژن یا تستوسترون
تشویق فرزندتان به حفظ وزن مناسب.
بلوغ زودرس در پسران – بلوغ زودرس در دختر – علت و علائم بلوغ زودرس
!مطالب دیگه سایت را از دست ندید!
بسیار پست اموزنده ای بود ، باعث شد که من روی کودکم توجه بیشتری داشته باشم
بلوغ زودرس در کودکان نباید باعث خجالت والدین بشه